Zonnewijzer van de Maand - juni 2009

"Het Zonneschip"

Overijssel

Het uitgangspunt voor de hier getoonde zonnewijzer was een platte ring met een buitendiameter van 190 cm, een breedte van 10 cm en een dikte van 8 mm.
Deze ring is doormidden gezaagd en de twee delen zijn opgenomen in een L-vormig frame dat gemaakt is van roestvast stalen koker van 10 x 5 cm.
Het geheel vormt dan een voldoend stijve constructie.

Een roestvaste staaldraad aan het L-vormige frame dient als poolstijl. De draad maakt met de korte zijde van de L een hoek van 65 graden.
Een spaninrichting houdt deze draad strak.

De gehele constructie wordt dan achterover hellend opgesteld om de poolstijl de juiste hoek met de horizon te geven door middel van een instelbaar kantelmechanisme in de grond.

Vanwege de gelijkenis met een zeilschip wordt de zonnewijzer het "Zonneschip" genoemd.

Er zijn nu twee vlakken beschikbaar om een uren-patroon op aan te brengen, maar gekozen is om alleen het bijna horizontale vlak daarvoor te gebruiken.
De uren worden aangegeven met uurpunten. In dit geval zijn die uurpunten als gaten in de ring geboord, grote voor de hele uren, kleine voor de halve uren.
Er is een lengtecorrectie in het urenpatroon aangebracht, zodat met uitzondering van de tijdvereffening de tijd van de klok wordt aangewezen.

Er zijn geen cijfers bij de uren gezet, maar het twaalf-uur punt is van een roestvast stalen dop voorzien.
Om de juiste tijd af te lezen moet dus vanaf dit punt worden geteld.
Twee keer per jaar wordt deze stop verzet om de zonnewijzer voor de winter- of zomertijd in te stellen.

Na opstelling van de zonnewijzer zijn metingen verricht om de tijdaanwijzing te controleren.
Rekening houdend met de tijdvereffening blijkt de aanwijzing op de uurpunten de gehele dag goed te zijn.
De foto hieronder bijvoorbeeld is genomen om 13:00 uur zomertijd.

Fer de Vries

Ontwerp en realisatie: Bert Leurink, begin 2009.
Berekening van de uurpunten: Fer de Vries.