Werk van Leden - mei 2003

Verticale zuidwijzer met E-correctie

Op een hardstenen sokkel is een van roestvrijstaal gemaakte zonnewijzer geplaatst.
Deze bestaat uit een horizontale plaat die op drie plaatsen wordt gesteund.
Door middel van instelschroeven is deze plaat goed horizontaal te plaatsen.
Het haaks daarmee verbonden deel van de zonnewijzer is dan vanzelf verticaal georiënteerd.
Uiteraard moet de noord-zuid richting eveneens goed worden ingesteld.

Op de verticale plaat zijn de uurlijnen en uurpunten voor zonnetijd aangebracht.
Omdat op roestvrijstaal een schaduw niet gemakkelijk is af te lezen, zijn plastic strippen op de plaat geplakt om de aflezing te verbeteren.

Om de afgelezen zonnetijd om te rekenen naar klokkentijd moet zelf de lengtecorrectie en de correctie voor de tijdsvereffening worden verrekend.
De eerste correctie is een vast getal; voor de bepaling van de tijdsvereffening is een speciale voorziening aangebracht.
Deze bestaat uit een halfcirkelvormig schaaltje, dat samen met de stijl kan worden geroteerd. Daarvoor dient de knop aan de onderkant van de stijl.
Op de stijl is een staafje als indicator aangebracht en zo kan de declinatie van de zon, dus de datum, op elk moment worden afgelezen door de stijl met schaaltje in de richting van de zon te draaien.
Langs deze datumschaal is een 8-vormige lus getekend die de waarde van de tijdsverefffening aangeeft.
De gebruiker van de zonnewijzer moet dus zelf een handeling verrichten en zelf aan het rekenen slaan om de klokkentijd te bepalen.

Adres van de zonnewijzer: Bergweg 23, Markelo.

Leen van der Neut